Middeleeuws Heerlen

Het oudste archiefstuk, waarin iets over kerkelijk Heerlen is vermeld, bevindt zich in de Archives Nationales te Parijs en is een schenkingsakte uit 1065 van de bisschop Udo van Toul, heer van het allodium Heerlen, aan het bisdom Toul. Hierin is vermeld dat er in 1049 in Heerlen een St. Andreaskapel bestond, die samen met een kapel te Welten behoorde tot de hoofdkerk te Voerendaal.

De Schelmentoren of gevangentoren is ooit onderdeel geweest van de middeleeuwse burcht Herle dat ook wel het Landsfort Herle werd genoemd. Deze burcht moet gebouwd zijn in de twaalfde of begin dertiende eeuw en heeft tot in de achtiende eeuw een militaire functie gehad. Binnen de vesting was de Pancratiuskerk gesitueerd. De toren, die oorspronkelijk uit Kunrader steen was opgebouwd, is mogelijk één van de oudste delen van het gehele fort en de kerk. De toren stond aanvankelijk volledig vrij en zou een woontoren zijn voor de graven van Ahr, waarop ze zich in tijden van nood konden terugtrekken. De toren, die in archiefstukken ook vermeld staat als Bickenstein, bleef staan toen het landsfort verviel en kreeg de functie van gevangenis die het behield tot 1870. 

Kasteel Hoensbroek is door de ANWB benoemd tot het allermooiste kasteel van Nederland. In dit enorme slot komen avonturen uit het verre verleden tot leven. Dwaal door meer dan veertig ingerichte kasteelvertrekken, bewonder de 18e eeuwse roemrijke zalen en ontdek het kasteel vanuit de donkere kerkers tot hoog in de middeleeuwse uitkijktoren.

In de periode tussen Middeleeuwen en de komst van de mijnbouw eind 19^e eeuw waren onder meer de Bokkenrijders actief in de regio (18^e eeuw). Maar Heerlen was ook een kuuroord en er streken hier een groot aantal kloosterordes neer in de regio. In het Savelbergklooster kun je het verhaal van de Kleine Zusters van de Heilige Joseph ontdekken.